„Tyle wydarzeń od tego czasu przeszło, iż nie umiem sobie obecnie zdać sprawy, czy go kochałam. Był ogromnie we mnie zakochany i niekiedy przerażał mnie wybuchami swojej miłości. Wszyscy przy tym byli zachwyceni jego uprzejmością, jego rzadkimi zaletami i uważali mnie za najszczęśliwszą z dziewcząt.”
Kiedyś, przy okazji, wspominałam Wam już o mojej ukochanej baśni z dzieciństwa, autorstwa niezastąpionych Braci Grimm, czyli o „Jednooczce, Dwuoczce i Trójoczce”, ale pewnie nie zdradziłam Wam jeszcze, że następną w kolejności, przed baśniami Oscara Wilde’a, była potworna, a jakże hipnotyzująca baśń o drapieżnym Sinobrodym, którego niecne tajemnice odkryła przypadkiem jego młodziutka żona. Ile strachu, ile nerwów, ile paznokci zjadłam – mała dziewczynka wpatrzona w ilustrację zakazanej komnaty pełnej krwi i kobiecych trupów… Takie opowieści o sekretach, zamczyskach i okrutnikach kryjących się w ich korytarzach zawsze mnie przyciągały. Płynęła z nich dziwna nauka o mroczności ludzkiej natury, o tym, że nie wszystko (w tym człowiek) jest dokładnie takie, jak się wydaje, a przede wszystkim o tym, że warto zadawać pytania, warto dociekać i nigdy nie milczeć, czy udawać, że wszystko jest w jak najlepszym porządku.
Ten mit o mężczyźnie w mroku, swego rodzaju Sinobrodym przewijającym się przez historie powtarzane w mitologiach całego świata, wykorzystała również dziewiętnastowieczna brytyjska pisarka Elizabeth Gaskell w swojej noweli „Szara Dama” („The Grey Woman”). Całość zaczyna się tak, jak każda porządna opowieść grozy tamtych czasów – pamiętnikiem kobiety z portretu, który skrywa jej najskrytszą tajemnicę, a zarazem wyjaśnienie i spowiedź pod koniec życia. Kobieta, która po niefortunnych wydarzeniach była zwana Szarą Damą, opowiada dzieje swojej młodości. Wyszła za mąż za francuskiego, uwielbianego przez wszystkich szlachcica, niejako zmuszona jego natarczywymi zalotami. Zamieszkała w zamku na skałach, daleko od domu, otoczona wrogo nastawioną wobec niej służbą, u boku męża, który zamyka ją tam jak egzotycznego ptaszka w klatce. I zabrania samotnej żonie krążenia po zamku, szczególnie zaglądania do starego skrzydła, gdzie mąż jej ma swoje komnaty. A naiwna dziewczyna zaczyna szukać odpowiedzi. I poznaje ją, ryzykując życie.
„Szara Dama” to klasyczna opowieść, w gotyckim stylu, pełna wewnętrznych ciemności i małżeńskich tajemnic. To historia uśpionego instynktu, dziewczęcego zagubienia w pierwszej miłości, przywdziewania maski, byle odsunąć możliwe reperkusje towarzyskie. Nawet kosztem własnego szczęścia. To historia stara jak świat, o drapieżcy i młodziutkiej ofierze, która nieświadoma (bo z początku świadoma wcale być nie chce) wchodzi w dorosłe życie i od razu poznaje smak smutku i osamotnienia. Elizabeth Gaskell doskonale straszy i zaskakuje rozwiązaniem. Wykorzystuje znany motyw, by mistrzowsko obrócić go i przeniknąć do opowieści w opowieści. Wciąż świeża klasyka gatunku, wielowymiarowa i doskonale przerażająca w odkrywaniu tajemnicy. Aż chce się bać.
Dzisiaj nie zmrużę oka, bo oczami wyobraźni widzę cienie w opuszczonych korytarzach zamczyska.
O.
*Za skuszenie i polecenie „Szarej Damy” pięknie dziękuję Agnieszce z Książkozaura 🙂
**A kto chciałby się skusić na „Szarą Damę” to odnajdzie ją zupełnie za darmo po polsku TUTAJ (klik! klik!) i po angielsku TUTAJ (klik! klik!) 🙂
intrygujące a Gaskell nie znam.. więc może być okazja do poznania.. ale w Bezsennych Środach już mam duże zaległości..
Spokojnie, wszystko do nadrobienia 🙂 A „Szarą Damę” polecam również Twojej Żonie – sądzę, że może się jej spodobać 🙂
Zrobiło się zimno i ponuro:) Bardzo lubię klasyczne opowieści gotycki.
To „Szara Dama” nie powinna Cię zawieść 🙂
Mrrr…Brzmi (o ile recenzja czytana może brzmieć) zacnie! 😀
I jest to zacne opowiadanie 😀
To mi trochę przypomina historię z „The Fall of the House of Usher” 🙂 Ten sam mroczny klimat.
Klimat jest, ale muszę napisać całkiem szczerze, że „The Fall…” jest lepszy (btw. niebawem pojawi się tutaj :D)
Oooo! Super 🙂
🙂
Skoro to dzis ma byc ta bezsenna sroda to… opowiadanie juz na tablecie, dzis wieczorem bede sie bac 😉 ale z czytaniem poczekam, az sie sciemni 🙂
Daj znać, czy się spodobało 🙂
Świetne opowiadanie! Choć przyznam, że w całym tekście najbardziej przerażała mnie opcja wyjścia z mąż za niekochanego człowieka, w dodatku z upudrowana fryzurą i „muszką” pod okiem i koło ust 😀 Cóż za okropne obyczaje 😉 I jeszcze nieoficjalny zakaz odwiedzania rodziny, zamieszkanie samotnie w ponurym zamku. Jak ja wywiózł, od razu pomyślałam: czy miała wystarczajaco dużo książek, żeby umilić sobie czas? 😉
Spodobała mi się za to wierna, zaradna i pomysłowa Amanda.
Cieszę się bardzo, że Ci się spodobało 😀 Mam wrażenie, że biedna dziewczyna była tak naiwna, że nie wzięła żadnych książek ze sobą, licząc na bibliotekę męża, a tu klops 😉
To dopiero horror!
😀
Pamiętam tę baśń Grimma, bardzo ją lubiłam (ale dopiero Ty mi przypomniałaś o tym;)).
Ale historii rodzinnych (małżeńskim) to chyba nie. Niezależnie jak wielką tajemnicą osnute. Jakoś tak nie przepadam 🙂
Akurat w tym tygodniu taka tematyka, ale coś czuję, że tekst, który szykuję na przyszły tydzień Ci się spodoba 😀
A baśń o Sinobrodym jest naprawdę wyjątkowa – od zawsze robi na mnie niesamowite wrażenie 🙂
Nie znałam wcześniej tej strony z książkami. Ale będę miała do nadrabiania. Oficjalnie dziękuję za bezsenne środy 🙂
Jaka radość 😀 Nie ma za co Kochana – mnie najbardziej cieszy, że się podoba 😀
C&T niedługo wyda zbiór opowiadań niesamowitych Elizabeth Gaskell. Niemniej jednak, w wolnej chwili zapoznam się z „Szarą damą”.
Polecam bardzo 🙂
A rzeczywiście Książkozaur polecał i nawet mam to od tamtej pory na czytniku i ciągle nie poniuchałam. A teraz wyjeżdżam do chaty na odludziu (szkoda, że nie do zamczyska), więc to może być niezła okoliczność przyrody;) Dobra, przekonałyście mnie. Po weekendzie dam znać, czy jeszcze Wam ufam;)
Koniecznie daj znać! 😀
Przeczytane! Ufam nieprzerwanie:) Jak będę duża, chcę być Amandą;)
Jest radość 😀
Książki Gaskell mam na swojej liście lektur obowiązkowych do przeczytania 🙂
„Szara Dama” bardzo klimatyczna 🙂 to było moje pierwsze spotkanie z autorką i na pewno nie ostatnie 🙂