Czasami w życiu książkoholika pojawia się taki moment, kiedy dochodzi do wniosku, że literatura piękna już nie wystarczy. Ani tłum opowieści wyczekujących na półkach bibliotecznych, ani moc zapowiedzi księgarskich bombardujących z każdej strony już nie potrafią zaspokoić tego dziwnego głodu, bo czegoś mu wciąż brakuje!

I nagle przychodzi olśnienie. Chce zanurzyć się głębiej, pośród oceany znaczeń, pośród morza metafor, pustynie nawiązań. Chce zrozumieć i poznać, ale nie oddalając się od fikcji, od toposów i archetypów. Chce pozostać dokładnie tam, gdzie umościł się najwygodniej, posłuchać innych głosów, poszerzyć własne horyzonty o cudze perspektywy. Pragnie wycieczki po kulisach literatury, kultury i sztuki, by jeszcze lepiej odnaleźć się w tym magicznym świecie wypełnionym słowami. Potrzeba mu przewodnika, potrzeba mu Wergiliusza, by niczym poeta Dante mógł ruszyć na wyprawę bez obaw.

Jeśli tak jak ja od czasu do czasu szukacie innych głosów, innych znaczeń, to w esejach literackich, które Wam podrzucam odnajdziecie coś dla siebie. To wyjątkowe, sprawdzone tytuły, które polecam z całego serca, a które zabiorą Was na wyprawę w głąb literackiego świata.

ESEJE LITERACKIE, KTÓRE WARTO PRZECZYTAĆ

Wykłady o literaturze Vladimir Nabokov

Rozważania o wielkich powieściach, które Nabokov traktował jak wielkie baśnie, w których zawarł odpowiedź na pytanie Jak być dobrym czytelnikiem?. Możemy z nich dowiedzieć się na przykład dlaczego Kolor oczu Fanny Price w Mansfield Park i umeblowanie jej zimnego pokoju są bardzo ważne. Wykłady o: Mansfield Park Jane Austen, Samotni Charlesa Dickensa, Pani Bovary Gustavea Flauberta, Dziwnym przypadku doktora Jekylla i pana Hydea Roberta Louisa Stevensona, W stronę Swanna Marcela Prousta, Przemianie Franza Kafki i Ulissesie Jamesa Joycea.

Żyjąc tracimy życie Maria Janion

O wielkich twórcach, o wielkich dziełach i ideach zamkniętych w słowach. O szukaniu sensu istnienia w literaturze. Bezkompromisowa romantyczka z wyboru meandruje między literackimi ścieżkami. Fenomenalna lektura.

Dobrze się myśli literaturą Ryszard Koziołek

Eseje pierwotnie drukowane w czasopismach „Polityka”, „Tygodnik Powszechny” oraz „Książki. Magazyn do czytania” to dowód na słowa krytyka, że nic nie zastąpiło literatury i nic nie jest w stanie jej zastąpić.

„Eseje wybrane” Virginia Woolf

Teksty dowcipne, błyskotliwe, ostre jak brzytwa, czasami mroczne i bolesne, w zależności od tego, jaki temat obraca pisarka, ale zawsze fascynujące, precyzyjne i przenikliwe. Esej o recenzentach literatury – w punkt, pomimo tylu minionych lat.

O literaturze. Wykłady w Berkeley 1980 Julio Cortázar

Osiem pamiętnych jesiennych wykładów na uniwersytecie w Berkley z 1980 roku, w których pisarz z ogromną erudycją i poczuciem humoru zdradza tajniki swojej pracy, opowiada o warsztacie pisarskim oraz opowiada o swoich dziełach.

Beowulf. Potwory i krytycy J.R.R. Tolkien

To literacka wersja wykładu z 1936, jaki Tolkien wygłosił na uniwersytecie w Oksfordzie. Rozważania na temat epickiego poematu i jednej z najważniejszych pozycji światowego kanonu literatury, jaką jest Beowulf. Poemat rozłożony na kawałki, herosi pokrojeni przez wielki literacki umysł. Beowulf oraz towarzyszący mu esej to pozycja obowiązkowa.

Barbarzyńca w ogrodzie Zbigniew Herbert

Wspaniały poeta w podróży snuje rozważania na temat kultury i sztuki Włoch i Francji. Jak sam napisał we wstępie: Czym jest ta książka w moim pojęciu? Zbiorem szkiców. Sprawozdaniem z podróży. Pierwsza podróż realna po miastach, muzeach i ruinach. Druga poprzez książki dotyczące widzianych miejsc. Te dwa widzenia, czy dwie metody, przeplatają się ze sobą.

Kultura jest ważna. Wiara i uczucie w osaczonym świecie Roger Scruton

W kontrze postmodernizmu Sir Roger Scruton ukazuje, jak ważna jest kultura oraz jak istotne jest istnienie kanonu oraz pielęgnowanie tradycji jako takiej.

Interpretacja i nadinterpretacja Umberto Eco

To jedna z tych pozycji, które wywołują we mnie natychmiastową potrzebę reakcji, komentarza, a do których wracam raz po raz, co kilka miesięcy, żeby zweryfikować swoją postawę. Wstyd czasami się przyznać, ale również bywam winna NADinterpretacji.

Wszystkie lektury nadobowiązkowe Wisława Szymborska

To nawet nie tyle eseje, co zbiór felietonów. Króciutkich, zabawnych, FENOMENALNYCH. Tak o książkach nie opowiada nikt i nikt w tak krótkich formach nie ujął tyle błyskotliwych spostrzeżeń.

Szekspirowskie miasto. Eseje W.H. Auden

Twórczość Williama Shakespearea wielu już rozkładało na drobne cząsteczki, ale jeszcze nikt nie robił tego tak jak Auden.

Kto to jest klasyk i inne eseje T.S. Eliot

Flagowe eseje jednego z najwybitniejszych poetów XX wieku, w których dzieli się swoim spojrzeniem na literaturę oraz sztukę, porównując klasykę i tradycję z nowoczesnością.

Eseje William Butler Yeats

Wybitny poeta snuje rozważania o innych poetach, o poezji irlandzkiej, o poezji popularnej, o literaturze angielskiej i irlandzkiej, o symbolizmie, o Boskiej Komedii, o folklorze, o mitologii celtyckiej i wszystkim tym, co leżało mu na sercu w literaturze.

Jestem ogromnie ciekawa, czy Wy również sięgacie po eseje, by odetchnąć od beletrystyki, a jednocześnie jeszcze głębiej zanurzyć się w świat literatury.

Bo warto czytać.

O.