Filozoficzna i przejmująca powieść science fiction, która zastanawia się nad przyszłością ludzkości, nad tym, dokąd zmierzamy i jak daleko uda nam się zajść – „Cień wysokiej przestrzeni” Aleksandry i Tomasza Zelków.
Czytaj dalej
W wirtualnym świecie można się zagubić. Można zanurzyć się w nim na wiele godzin, tracąc kontakt z rzeczywistością, a czas będzie płynął, prawdziwe życie będzie mijać gdzieś obok, niezauważenie. Technologia rozwija się prężnie, intensywnie, jedynie zachęcając do wyboru krain wyobraźni, wirtualnych przestrzeni, w których można być każdym i nikim jednocześnie, przeżywać i nie doznawać za bardzo, istnieć, ale nie do końca żyć. To wciąż wybór, to pomysł na spędzanie wolnego czasu, to gra i zabawa, która jedynie czasami przeradza się w coś więcej, niosąc za sobą nieodwracalne niebezpieczeństwo. A teraz wyobraźmy sobie technologie przyszłości, która nie tylko jak dzisiejsze VR wciągnie nas w inny świat, ale pozwoli doznawać wszystko to, co w prawdziwym życiu smak, dotyk, a co za tym idzie rozkosz, ból i śmierć.
O pułapkach światów bez wyjścia i przyszłości, która być może jest bliżej niż można by się spodziewać opowiada fascynujący cykl młodzieżowy Małgorzaty Wardy 5 sekund do Io oraz 5 sekund do Io. Rebeliantka. Czytaj dalej
„Tylko w milczeniu słowo,
tylko w ciemności światło,
tylko w umieraniu życie:
na pustym niebie
jasny jest lot sokoła.”– Pieśń o stworzeniu Ea
Ursula K. Le Guin Czarnoksiężnik z Archipelagu
Ursula K. Le Guin zmarła w poniedziałek 22 stycznia w wieku 88 lat.
Nazywano ją „matką chrzestną fantasy”, czy „pierwszą damą science-fiction”. Spod pióra tej legendarnej twórczyni wyszło ponad dwadzieścia powieści w tym kultowy już cykl o Ziemiomorzu i cykl Ekumena, zwany też cyklem Hain tuzin tomików poezji, trzynaście książek dla dzieci, do tego mnóstwo esejów, opowiadań oraz historyjek spisywanych w tej czy innej formie.
Słysząc o jej śmierci, Stephen King nazwał ją „jedną z największych, kimś więcej niż pisarką science-fiction: ikoną literatury.” Margaret Atwood już teraz tęskni za jej tak słyszalnym, humorystycznym i mądrym głosem. A Neil Gaiman, który już wcześniej podkreślał jej znaczenie dla jego twórczości powiedział, że „część jej słów zapisanych jest na jego duszy”. Czytaj dalej
Napisać fantastyczną powieść młodzieżową wydaje się być nietrudnym zadaniem wątek romantyczny to tu, to tam, kilka nieforemnych nawiązań do baśni czy legend, jakaś nieskomplikowana zabawa konwencją, pozornie niemożliwe wybory i bestseller gotowy. Jednak wykreowanie wartościowej powieści młodzieżowej w gatunku science fiction z intrygującym konceptem fabularnym to już wyzwanie w epoce tysięcy podobnych do siebie tytułów pisanych pod jedną modłę.
Napisać kontynuację takiej powieści to poprzeczka zawieszona jeszcze ciut wyżej. Alexandrze Duncan po części udało się. Po ciekawym debiucie jakim była Ocalona (recenzja TUTAJ), nadchodzi drugi tom tej fascynującej serii młodzieżowej science fiction z wątkiem feministycznym Głęboka próżnia. Czytaj dalej
Kiedy człowiek bawi się w Boga, to zazwyczaj nie kończy się to zbyt dobrze. Mimo to, mimo wieków nauk płynących z porażek, mimo stuleci wypełnionych krwią, wojną i rozpaczą, mimo to – nie możemy przestać eksperymentować. Istnienie ludzkości to taki odwieczny bunt Prometeusza, to wykradanie ognia, próba przechytrzenia tych, których przechytrzyć się nie da. To niekończący się lot Ikara, zapętlony i napiętnowany powtarzającym się upadkiem. A wszystko to wyłącznie dlatego, że pragniemy osiągnąć nieosiągalne – powołać życie, które będzie jedynie dziełem naszych rąk, pozbawione tej boskiej cząstki, a wypełnione wolą człowieka. Czasami jesteśmy niezwykle blisko, tuż tuż, czujemy, że jedna iskra powoła do życia wyczekiwany cud, ale wtedy coś znowu idzie nie po naszej myśli. Wychodzą potwory Frankensteina, zdegenerowane golemy, lub tylko, a może aż, maszyny, spoglądające szklanymi oczami jak kiedyś niewolnicy na swoich panów.
Musimy mieć się na baczności, uważać, by marzenia nie przybrały wyczekiwanej formy, bo kiedy uda nam się ukraść tę iskrę, kiedy w końcu z próbówki wylęgnie się dusza, to może nastąpić koniec świata, jaki znamy. Bo nie ma nic bardziej niebezpiecznego od wolnej woli – wtedy żadne słowa, żadne rozkazy, nic nie będzie w stanie powstrzymać nadchodzącej zmiany. O buncie maszyn, o zalążkach uśpionej duszy opowiada niezwykły pierwszy tom clockpunkowej serii Wojny Alchemiczne autorstwa Iana Tregillisa, czyli „Mechaniczny”.
Można by sądzić, że w literaturze młodzieżowej w ostatniej dekadzie powiedziano już w zasadzie wszystko. Każdy wątek, każdy gatunek, każda fabuła zostały wykorzystane wzdłuż i wszerz, na wszelkie możliwe sposoby. Wampiry i wilkołaki, duchy, demony i anioły, dystopie, antyutopie oraz światy równoległe – wszystko już było, pewnie nie znajdzie się nic nowego pod słońcem. Jednak czasami w natłoku tego co znane można natrafić na opowieści niby podobne, a jednak zupełnie odmienne. Takie, które znane tropy odzyskują, mieszają z czymś do tej pory szerzej niewykorzystanym i tworzą świeżą, intrygującą historię.
W taki sposób Alexandra Duncan wykreowała świat w pierwszym tomie swojej kosmicznej młodzieżowej trylogii, czyli w „Ocalonej”, łącząc klasyczną powieść young adult z feministycznym science fiction.
Inność od zarania dziejów przerażała ludzkość. Inność, która wywoływała lęk, budziła wrogość, a nawet nienawiść. Inność kojarzona z tym co obce, z tym co niezrozumiałe i niemożliwe do pojęcia. Inność, która z początku być może zaciekawia, fascynuje, by w końcu odpychać i powrócić do punktu wyjścia. Ta awersja do inności, do obcości i wrogość z nimi związana prawdopodobnie ma wiele wspólnego z naszym pierwotnym instynktem. Lepiej zareagować negatywnie, okazać dominację, by samemu nie zostać zniszczonym. Ale co jeśli inność, jeśli wrogość i obcość kryje się pod znaną nam powłoką? Co jeśli niemal niemożliwe jest, aby wychwycić różnice, dojrzeć imitację, znaleźć potwora pod maską oszusta?
O inności, o obcości ukrytej w znajomej twarzy, której trzeba się bać, którą trzeba zniszczyć, zanim ona zniszczy nas opowiada niesamowita nowela nurtu grozy science fiction z 1938 autorstwa Johna W. Campbella, czyli „Who Goes There?”, na którym John Carpenter oparł swój kultowy już horror – „The Thing” („Coś”).
„You are displaying that childish human weakness of hating the different.”
Co oznacza być człowiekiem? Co świadczy o naszym człowieczeństwie? Nasze ciało? A może nasze emocje? A może nasza zdolność empatii? Współczesny człowiek uwielbia bawić się w boga, chociaż pewnie jest to właśnie ten element, który wyróżnia nas na tle wszystkich innych gatunków. Lubimy podporządkowywać sobie inne istoty, lubimy sami kreować życie, tworzyć je na nasz obraz i podobieństwo. Imitacje, repliki, kopie… Wypełnione zwojami kabelków, połączeń, przewodów – jak najbliższe naszym ideałom, perfekcyjnym wizjom samych siebie. Sztuczne kwiaty, sztuczne zwierzęta, sztuczny człowiek? Nowe życie, które tylko pozornie jest życiem i im bliżej końca tego dzieła przyszłości, tym więcej strachu, tym więcej niezrozumienia. Bo czy imitacja człowieka może kiedykolwiek stać się człowiekiem?
